نازل بخار یا جریانساز بخار که به آن استیم وند نیز میگویند؛ یکی از تجهیزات کاربردی مهم در دستگاه اسپرسوساز برای تهیه نوشیدنیها است. حتما یک بار لایه لذیذ کف شیر روی یک کاپوچینو را امتحان کردید، یا طراحی زیبایی روی این نوشیدنی را دیدهاید؛ جالب است بدانید که در کنار کاربرد اصلی دستگاه اسپرسوساز، از این دستگاه برای فوم دادن و قوامدار کردن مایعات نیز استفاده میکنند.
کف گیری از شیر
کف یا فوم شیر که در بسیاری از نوشیدنیها سرو میشود، توسط نازل بخار دستگاه اسپرسوساز تولید میشود. به فرایند دمیدن ذرات هوا در ذرات شیر، فومگیری یا کفگیری از شیر گفته میشود. در واقع ذرات هوا با فرایندی غیر قابل بازگشت بین پروتئینهای شیر احاطه میشوند و شیر یک حالت فوم به خود میگیرد.
یکی از مراحل اصلی در تهیه نوشیدنیهایی مثل شیرقهوهها، لاته، ماکیاتو، کاپوچینو و… افزودن کف شیر است. از همین رو به طور قطع تجهیز بودن یک اسپرسوساز به نازل بخار از نکات قابل توجه و کاربردی حین انتخاب و خرید دستگاه اسپرسوساز برای کاربران حرفهای این دستگاه یا علاقه مندان به دنیای قهوه است. بهتر است نوشته ما را در “چگونه با اسپرسوساز فوم شیر درست کنیم؟” را مطالعه کنید تا بتوانید به راحتی یک نوشیدنی را در خانه خود دست کنید.
کارکرد نازل بخاردر اسپرسو ساز
اگر بخواهیم از نظر فنی به عملکرد نازل بخار بپردازیم نازل، عموما به شکل یک بازو در کنار دستگاه اسپرسو ساز و مجاورت فیلتر است که بخار را از بویلر اسپرسوساز گرفته و خارج میکند. بخار آب خارج شده از نازل علاوه بر اینکه وارد شیر میشود، به تدریج با فشار و حرارت وارد کرده خود، شیر را نیز گرم و بخار میکند تا شیر به حالت کف برسد.
در کیفیت کف شیر تولید شده با کمک نازل، پارامترهای مختلفی اثر گذار است. یکی از این موارد بخش جوشآور دستگاه اسپرسوساز است. بویلر اسپرسوساز آب درون دستگاه را به جوش میآورد و در حالت ایدهآل باید بتواند فشاری در حدود 1-1.5 بار را تامین کند تا نازل بخار یک بافت مخملی و فومی مناسب به شیر بدهد. یکی دیگر از این پارامتر، سوراخهای بخش پایین خود نازل است. هرچه تعداد سوراخها بیشتر باشد بینظمی و تلاطم بیشتری در هوا خارج شده و در نهایت شیر ایجاد میشود که منجر به افزایش کیفیت فوم است؛ همچنین سوراخهای ریزتر کیفیت فوم را بهتر میکنند.
حین خرید اسپرسوسازمباشی ممکن است با این نکته روبرو شوید که، طراحی نازل بخار در انواع دستگاههای مختلف، متفاوت است. در اکثر اسپرسوسازها نازل بخار را از طریق چرخاندن دریچه بخار که در پایه میله قرار دارد، خاموش و روشن میکنند. در بعضی از محصولات دیگر نازل بخار با جلو و عقب کردن یک سوئیچ، خاموش و روشن میشود.
مراحل استفاده از نازل بخار
گامهای تهیه کف از شیر به کمک نازل فشار به صورت زیر است:
ابتدا باید با توجه به نوع سفارش و آمادهسازی قهوه، زمان فومگیری را مشخص کنید. در گام بعد کلید بخار را روشن کنید و حتما شیر را با دمای سرد داخل پیجر یا ظرف بریزید. میزان شیر باید در حدود یک سوم حجم پیجر باشد.
دماسنج را داخل شیر قرار دهید و تا رسیدن به دمای مناسب آن را چک کنید. دما در تولید فوم اهمیت بالایی دارد. میتوانید به جای دماسنج از لمس نوک انگشت خود به نازل کمک بگیرید. دمای مناسب ساخت فوم 55 الی 60 درجه سانتی گراد است که با پایین بردن نوک نازل میتوانید دما را افزایش دهید. زمانی که انگشت شما شروع به سوختن کرد، نازل به دما مدنظر رسیده است.
دقت کنید، نوک نازل دقیقاً در مرکز شیر قرار بگیرد و پیچر را به صورت مورب در زیر نازل بخار اسپرسوساز قرار دهید. نوک نازل بخار را در کنارههای پیچر نگه دارید تا گردابههایی در شیر ایجاد شود و کف به طور یکنواخت و با بافت یکدست ایجاد شود.
عمق نازل در شیر باید به درستی قرار گیرد، اگر نازل نزدیک به کف پیچر باشد صدای بخار، بلند و شکل گرفته است. در این صورت بخار به خوبی وارد شیر نمیشود. اگر شیر به اطراف پرتاب میشود یا صدای قل زدن شدید به گوش برسد، نازل به سطح شیر بسیار نزدیک شده است. نازل اگر در عمق درست و میانه باشد، باید فقط یک برش در قسمتهای پایین شیر مشاهده کنید.
در مرحله بعد، پیچ اسپرسوساز را بچرخانید تا بخار از طریق آن وارد شیر شود. توصیه میشود نازل را با حرکت رفت و برگشتی جابجا کنید. در نهایت، فومگیری شما اماده شده است. به عنوان تکنیک اخر میتوانید بعد از اتمام کار، به پیچر محکم ضربه بزنید؛ مثلا آن را محکم روی میز بگذارید تا یک شوک وارد فوم شود و حبابهای خیلی ریز آن از بین بروند. بافت درست فوم شیر باید شبیه به بافت بستنی باشد.
کلام آخر
اگر خرید اسپرسوساز را انجام دادید، باید توجه کنید که دریچه و لوله نازل بخار ممکن است به دلیل خشک شدن شیر یا وجود املاح آب، رسوب بگیرد یا ممکن است شیر از مراحل قبل به داخل نازل برگردد و باعث ایجاد بوی فساد و خرابی در استفادههای بعد شود؛ پس تمیز کردن نازل بخار از اقدامات ضروری در استفاده از آن است. اگر در خصوص این کاربرد نازل بخار اسپرسوساز سوالی دارید، با ما به اشتراک بگذارید.