قهوه یک نوشیدنی بسیار پرطرفدار است که هروسیله ای که برای درست کردن آن لازم باشد از فروش بالایی نیز برخوردار است. از جمله این وسائل آسیاب قهوه است. مصرف قهوه برای اهداف متفاوتی میباشد. از نوشیدن آن در اول صبح تا یک نوشیدنی گرم و خوشمزه در طول روز. به همین دلیل انواع مختلفی از قهوه وجود دارد که می تواند نیازهای همه دوست داران قـهوه را تأمین کند.
با این حال، همه از نحوه تهیه یک فنجان قـهوه که شامل تمام رایحه های ارائه شده از دانه های قـهوه است ، آگاهی ندارند. تهیه قـهوه در کیفیت محصول نهایی بسیار تاثیرگذار است.
آسیاب قهوه یکی از حیاتی‌ترین مراحل در روند دم کردن قهوه محسوب می‌شود. اگر این مرحله درست قبل از دم کردن انجام شود، تازگی قهوه حفظ می‌شود و مانع از کهنه شدن و از بین رفتن مزه طبیعی آن می‌شود؛ زیرا زمانی که دانه‌های قهوه در معرض هوا قرار می‌گیرند، کیفیت اولیه خود را از دست می‌دهند، بنابراین اگر میخواهید قهوهای با طعم فوق‌العاده داشته باشید، باید هر مرحله از تهیه قهوه را با جزئیات در نظر بگیرید.
تاریخچه استفاده از آسیاب قهوه در دنیا
تاریخچه آسیاب قهوه به سال 800 بعد از میلاد و کشور اتیوپی بازمی‌گردد. مردم اتیوپی دانه‌های قهوه را به روش‌های ابتدایی آسیاب می‌کردند تا از نوشیدنی خوشمزه‌ای که کشف کرده‌اند، لذت ببرند. آنها رابطه بسیار طولانی و صمیمی با قهوه دارند؛ زیرا یکی از قسمت‌های مهم مراسم‌های مذهبی آنها را شامل می‌شود؛ همچنین اتیوپی‌ها روش‌های بی‌شماری برای تهیه قهوه میدانند.
اهمیت قهوه برای مردم اتیوپی تاکنون پابرجا مانده است و هنوز هم مراسم‌هایی که به آسیاب کردن و نوشیدن قهوه اختصاص می‌دهند را مانند قبل برگزار می‌کنند. عطر قهوه‌هایی که در اتیوپی سرو می‌شوند، بسیار مست‌کننده است، زیرا با روش‌های خاصی آسیاب می‌شوند و کیفیت بالایی دارند.حدود سال 800 میلادی، یک چوپان به نام کالدی که هر روز گوسفندهایش را به چرا می‌برد، یک روز متوجه شد که گوسفندها کمی هیجان‌زده هستند و نسبت به مواقع عادی، جست‌وخیز بیشتری دارند.
بعدها مردم اتیوپی به قهوه علاقه زیادی پیدا کردند؛ آنها در آغاز برای آسیاب کردن قهوه خود از هاون استفاده می‌کردند و بعد از ترکیب کردن با چربی، آن را به‌صورت گلوله‌های ریز خشک‌شده در می‌آوردند.
پس از گذشت سال‌ها، یک دیگ بخار قهوه در دمشق طراحی شده بود که یک دسته تاشو و یک ظرف فنجانی شکل داشت. در همان زمان، نیکلاس بوک، خود را به عنوان تنها کسی که می‌توانست آسیاب‌های قهوه را بسازد، معرفی کرد. آسیاب‌های قهوه به‌صورت تجاری در دهه 1660 در لندن و در قهوه‌خانه‌ها که محل تجمع مردم بودند، استفاده می‌شدند.
انواع آسیاب قهوه
آسیاب‌های قهوه از لحاظ مکانیسم عملکرد بر دو نوع‌اند: تیغه‌ای و دندانه‌ای. اما ببینیم که این دو چه تفاوتی با هم دارند و کدام نوع برای آسیاب‌کردن قهوه بهتر است.
آسیاب قهوه تیغه ای
این نوع آسیاب قهوه دارای تیغه‌ای پروانه‌‌ای است که با روشن‌کردن دستگاه شروع به چرخیدن و خردکردن دانه‌های قهوه می‌کند. آسیاب‌های تیغه‌ای برای پودرکردن ادویه‌ها هم قابل‌استفاده‌اند. در آسیاب‌های تیغه‌ای درجه ریزشدن پودر قهوه به مدت‌زمان روشن نگه‌داشتن دستگاه بستگی دارد. یعنی هرچه دستگاه را طولانی‌تر روشن نگه دارید، پودر قهوه ریزتر و نرم‌تری خواهید داشت.
مزایا
- آسیاب‌ها تیغه‌ای ارزان‌ترند و بیشتر به نه‌چندان حرفه‌ای‌ها پیشنهادشان می‌کنیم. اگر به تجهیزات حرفه‌ای برای تهیه قهوه نیاز دارید، آسیاب تیغه‌ای راست کارتان نخواهد بود.
معایب
- با آسیاب‌های تیغه‌ای معمولا پودر قهوه یک‌دستی حاصل نمی‌شود. پودر قهوه حاصل از این نوع آسیاب‌ها اغلب ترکیبی از بافت ریز و درشت است. به این معنی که شاید برخی دانه‌های قهوه زیادی ریز شوند و طعم تلخی به خودشان بگیرند یا برعکس زیادی درشت باقی بمانند و عطرشان به اندازه کافی بیرون نیاید. این مشکل می‌تواند در کیفیت نهایی قهوهای که دَم می‌کنید، خصوصا اسپرسو یا ترک، مؤثر باشد.
- آسیاب‌های تیغه‌ای به‌دلیل داغ‌شدن موجب تغییر طعم قهوه می‌شوند.
آسیاب قهوه دندانه ای
این نوع آسیاب قهوه دارای دو صفحه دندانه‌دار مخروطی یا مسطح از جنس استیل یا سرامیک است که دانه‌های قهوه را با سائیدن پودر می‌کند. اما آسیاب‌های تیغه‌ای دانه‌های قهوه را با لبه‌های تیغه خرد می‌کنند. این تفاوتْ مزایا و معایبی دارد که در ادامه بررسی می‌کنیم.
مزایا
- با آسیاب‌های دندانه‌ای پودر قهوه یک‌دست‌تری حاصل می‌شود و می‌توانید قهوه باکیفیت‌تری دَم کنید.
- آسیاب‌های دندانه‌ای دارای صفحات مخروطی در مقایسه با مسطح‌ها کمتر داغ می‌شوند و درنتیجه تأثیر نامطلوب کمتری روی طعم قهوه خواهند داشت. صفحات مخروطی تمیزکردن‌شان هم راحت‌تر است.
- صفحات مسطح پودر قهوه یک‌دست‌تری درست می‌کنند. اما اگر از لحاظ تولید صدا مقایسه کنیم، مخروطی‌ها کم‌صداترند.
معایب
- آسیاب‌های دندانه‌ای از آسیاب‌های تیغه‌ای و دستی گران‌ترند. البته قیمت این نوع آسیاب‌ها به مدل‌شان هم بستگی دارد. آسیاب‌های دندانه‌ای دارای صفحات استیل ارزان‌ترند. اما صفحات استیل به‌نسبت صفحات سرامیکی زودتر فرسوده می‌شوند. درمورد صفحات سرامیکی هم باید بگوییم که اگر سنگ‌ریزه‌ای لابه‌لای دانه‌های قهوه باشد، ممکن است بشکنند. به اضافه اینکه صفحات سرامیکی به اندازه استیل رایج نیستند.
- آسیاب‌های دندانه‌ای علاوه‌بر قیمت بالا ابعاد حجمیم‌تر و وزن سنگین‌تری هم در مقایسه با آسیاب‌های تیغه‌ای دارند و از لحاظ انرژی پرمصرف‌ترند.
روش‌های خانگی در آسیاب قهوه
اگر در خانه دستگاه آسیاب قهوه ندارید هم می‌توانید با چند وسیله ساده که در هر آشپزخانه‌ای یافت می‌شود، قهوه خود را آسیاب کنید. در این حالت دیگر نیازی به خرید قهوه‌های آسیاب شده و آماده ندارید و مجبور نیستید برای نوشیدن یک فنجان قهوه به کافی‌شاپ بروید.
دوستداران واقعی قهوه میدانند که قهوه آسیاب شده باعث می‌شود تا کیفیت آن بعد از دم کردن، پایین بیاید؛ بنابراین باید قبل از دم کردن، قهوه را آسیاب کنید. انواع مختلفی از آسیاب‌های خانگی در بازار موجود هستند که هرکدام قیمت و کیفیت متفاوتی نسبت به بقیه دارند. انتخاب آسیاب قهوه بسیار مهم است، زیرا یک آسیاب خوب، قهوه را به‌صورت یکدست آسیاب می‌کند.
مخلوط به جای آسیاب قهوه در خانه!
چگونه دانه‌های قهوه را با مخلوط‌کن آسیاب کنیم؟ اگر مخلوط‌کن شما دارای تنظیمات آسیاب کردن است، آن را انتخاب کنید؛ اما اگر این گزینه را ندارد، سرعت متوسط به بالا را انتخاب کنید. مقدار کمی قهوه را در مخلوط‌کن بریزید و درب آن را محکم ببندید. می‌توانید دانه‌های قهوه را به‌اندازه دلخواه خود آسیاب کنید.
برای اینکه بهترین نتیجه را از آسیاب کردن به دست آورید، مخلوط‌کن را به یک سمت کمی کج کنید؛ این کار باعث می‌شود که قسمت‌های بزرگ‌تر دانه‌ها به سمت تیغه حرکت کنند و آسیاب یکنواخت‌تری انجام شود. مخلوط‌کن را خالی کنید، دانه‌های جدید قهوه را اضافه کنید و این کار را تکرار کنید تا به میزان دلخواه قهوه آسیاب شده برسید.
کته‌ای که باید در آسیاب کردن قهوه با مخلوط‌کن در نظر بگیرید، سرعت آسیاب کردن است؛ به این معنی که هر چه سریع‌تر آسیاب کنید، قهوه تلخ‌تری دارید. دلیل این امر این است که وقتی مخلوط‌کن با سرعت آسیاب می‌کند، دانه‌ها بیش‌ازحد گرم می‌شوند و گرم شدن روغن طبیعی آنها، باعث تلخ شدن قهوه می‌شود. این تکنیک برای آسیاب قهوه‌هایی با دانه‌های درشت، نتایج بهتری را به همراه دارد. قبل از آسیاب کردن قهوه، مطمئن شوید که مخلوط‌کن کاملاً تمیز است تا طعم و بوی قهوه کهنه را به خود نگیرد.
هاون به جای آسیاب قهوه
اما چگونه باید این کار را انجام داد؟ ابتدا هاون خود را با چند پیمانه کوچک قهوه پر کنید؛ بهتر است بیش از ¼ آن را پر نکنید. دسته هاون را با یک دست خود نگه دارید و از دست دیگر برای نگه‌داشتن مواد استفاده کنید. با دسته هاون، دانه‌های قهوه را محکم فشار دهید و با یک حرکت چرخشی کاملاً خرد کنید.
پس از له شدن دانه‌ها، قهوه را دور کاسه بغلتانید تا زمانی که قوام و بافت موردنظرتان را ببینید. اگر می‌بینید که قهوه نیاز به آسیاب بیشتری دارد، قهوهای را که قبلاً آسیاب کرده‌اید در یک‌کاسه خالی کنید و این کار را تا زمانی که قهوه کافی داشته باشید، تکرار کنید.
از وردنه نیز میتوان استفاده کرد
برای آسیاب قهوه با وردنه به یک وردنه خوب، کیسه پلاستیکی یا کاغذ روغنی و یک‌تخته نیاز دارید. مقداری از دانه‌های قهوه را در یک کیسه پلاستیکی یا بین دو ورق کاغذ روغنی قرار دهید. نکته: لبه‌های کاغذ روغنی یا کیسه را تا بزنید تا دانه‌ها پخش نشوند. کیسه یا کاغذ روغنی را صاف روی تخته قرار دهید؛ مانند چکش، دانه‌ها را فشار دهید تا کاملاً خرد شوند. وردنه را روی تخته و به جلو و عقب بغلتانید تا قهوه به قوام دلخواه شما برسد.
وردنه‌های قدیمی می‌توانند دانه‌های قهوه را هم‌زمان خرد و آسیاب کنند. این کار باعث می‌شود که یک بافت یکنواخت‌تر و همچنین آسیاب ظریف‌تری نسبت به روش‌های دیگر ایجاد شود.
آسیاب های برقی
با اطمینان میتوان گفت که آسیاب برقی می‌تواند تا 9 قاشق غذاخوری از دانه‌های قهوه را به‌سرعت و به‌طور یکنواخت آسیاب کند. کار با این آسیاب آسان است و تنها با فشار دادن یک دکمه دانه‌های قهوه را به بهترین شکل ممکن خرد می‌کند. درب شفاف آن به شما این امکان را می‌دهد که داخل آن را ببینید تا نحوه آسیاب شدن قهوه را بررسی کنید. همچنین ظرف آسیاب قابلیت جابجایی دارد که تخلیه آن را در فیلتر قهوه آسان می‌کند.
برخلاف بسیاری از آسیاب‌ها، ظرف این آسیاب علامت‌هایی دارد که برای 6، 10 و 12 فنجان آسیاب قهوه طراحی شده است؛ همچنین حداکثر میزان دانه‌های قهوه را مشخص می‌کند. یک ویژگی منحصربه‌فرد اضافی که آسیاب برقی دارد، سیستم ذخیره‌سازی سیم آن است که در قسمت پایین دستگاه پنهان می‌شود؛ شما می‌توانید محفظه را به سمت پایین بکشید تا سیم‌ها نمایان شوند و برای پنهان کردن آنها باید محفظه را به سمت بالا بکشید تا سیم‌ها در معرض دید نباشند.
آسیاب‌های برقی طبیعتا پرسرعت‌تر و گران‌قیمت‌ترند. با انواع غیربرقی باید چند دقیقه‌ای زحمت آسیاب‌کردن دستی را به جان بخرید. اما آسیاب‌های دستی حداقل جمع‌وجورتر و کم‌صداترند. منتها دقت داشته باشید که با آسیاب‌های دستی در هر بار استفاده تنها می‌توانید برای نفرات اندکی پودر قهوه درست کنید. بنابراین برای کافی‌شاپ‌ها وقت‌گیر و پرزحمت‌اند. ولی درکل برای مصارف خانگی انتخاب مناسب و مقرون‌به‌صرفه‌ای محسوب می‌شوند. از لحاظ ریخت و قیافه هم در مقایسه با دستگاه‌های برقی خوش‌استایل‌ترند.
جمع بندی
همانطور که در مقاله ذکر شد، مرحله مهم تهیه قهوه آسیاب قهوه است. این کار باید قبل از دم کردن انجام شود. بهتر است، این کار توسط تازه کارها انجام نشود. برای اینکه بتوانید یک قهوه مناسب و با کیفیت تهیه کنید، بهتر است عوامل تاثیر گذار بر تهیه قهوه و آسیاب قهوه را بشناسید.
