میزان آسیاب قهوه و نحوه انجام این کار جزء مهمترین مراحل تهیه یک قهوه دلچسب هستند که تاثیر زیادی بر طعم و عطر آن خواهند داشت. در واقع مراحل تهیه قهوه به هم پیوسته هستند و نمیتوان بخشی از آن را حذف کرد؛ حتی اگر بعد از حذف یک مرحله، باقی مراحل بهدرستی انجام شوند باز هم نتیجه نهایی مطلوب نخواهد بود. ناگفته نماند آسیاب کردن قهوه قبل از دمآوری اهمیت دارد اما قبل از آن باید درجه مناسبی برای آسیاب قهوه انتخاب شود. بهطور کلی ابزارهای دمآوری قهوه و هر کدام از قهوهها با درجه خاصی آسیاب میشوند.
تاثیر میزان آسیاب قهوه در طعم قهوه
میزان آسیاب قهوه را میتوان یکی از فوت و فنهای تهیه قهوه دانست. توجه باریستا به همین نکته کوچک میتواند مردم را برای نوشیدن یک قهوه با طعم منحصربهفرد به آن سر شهر بکشاند. اگر شنیدید که کوچکترین تغییر در میزان و درجه آسیاب طعم قهوه را تغییر میدهد، تعجب نکنید؛ چراکه مقدار تلخی قهوه مستقیما با درجه آسیاب در ارتباط است.
هر چقدر درجه آسیاب بادقت بیشتر تنظیم شود، عصاره قهوه بهتر استخراج میشود و در نهایت قهوه شما خوشطعمتر خواهد بود. با آسیاب کردن قهوه به میزان کافی، دانهها و ذرات قهوه تمام عطر و طعم خود را وارد آب داغ میکنند. در حقیقت با افزایش تماس آب و قهوه، عصارهگیری قهوه به بهترین شکل خود انجام میشود. این اتفاق باعث میشود ظرف مدت زمان مشخصی بیشتری عصاره قهوه را استخراج کنید.
البته این موضوع به آن معنی نیست که باید دانه قهوه را کاملا پودر و نرم کنید. در این صورت قهوه آماده شده علاوهبر اینکه بسیار تلخ است، مرز میان بو و مزه آن نیز مشخص نخواهد بود.
میزان آسیاب قهوه برای انواع قهوه
اینکه از کدام آسیاب قهوه استفاده کنید به اندازه دانه قهوه بستگی دارد و برای هر کدام از انواع قهوه از آسیابهای مختلفی استفاده میشود. البته بیشتر از این موضوع، یکسان آسیاب کردن قهوه اهمیت دارد؛ همچنین به همان میزان که قهوه آسیاب شده درشتتر باشد، آب راحتتر از آن عبور میکند و طعم و عطر قهوه کمتر است. در مقابل هر چقدر قهوه ریزتر آسیاب شود و میزان آسیاب قهوه بیشتر باشد، قهوه بیشتر با آب درگیر است و عصاره بیشتری از آن خارج میشود.
با توجه به اهمیت این مسئله، درجه آسیاب برای همه ابزارهای دمآوری از 1 تا 7 درجهبندی شده است. البته عدد 1 ریزترین درجه آسیاب و عدد 7 درشتترین درجه آسیاب را نشان میدهند. لازم بهذکر است میزان آسیاب قهوه به نوع وسیلهای که برای تهیه قهوه استفاده میکنید نیز بستگی دارد.
میزان آسیاب قهوه با استفاده از کلدبرو (Cold Brew)
بهترین گزینه برای کلدبرو پودر قهوه خیلی درشت است. با توجه به اینکه تهیه قهوه با کمک کلدبرو در مقایسه با سایر روشها زمان بیشتری نیاز دارد، نباید از پودر قهوهای که با درجه کم آسیاب شده استفاده کرد؛ چراکه بهدلیل طولانی بودن روند آمادهسازی قهوه تلختر از حالت معمولی میشود. از طرفی اگر درجه و میزان آسیاب قهوه ریز باشد ذرات قهوه وارد نوشیدنی میشود. در صورتی که اگر از دانههای درشت استفاده کنیم علاوهبر طعم و عطر بهتر، دانههای قهوه وارد نوشیدنی نهایی نخواهد شد.
میزان آسیاب قهوه برای پرکولاتور
اگر از پرکولاتور برای تهیه قهوه استفاده میکنید، دانههای قهوه را باید با درجه آسیاب درشت پودر کنید. از آنجایی که سیستم تصفیه در پرکولاتور درشت است، در صورتی که درجه و میزان آسیاب ریز باشد قهوه باکیفیتی نخواهیم داشت. با این تفسیر درجه آسیاب هفت برای پرکولاتور مناسب است.
در واقع درشت بودن دانههای قهوه باعث میشود ذرات شناوری درون فنجان قهوه نمایان نشود. البته برخلاف تصور عموم با اینکه ذرات قهوه در پرکولاتور درشت هستند، عصاره زیادی از دانهها استخراج میشود که این موضوع بهدلیل چرخشهای متعددی دانههای قهوه و دمآوری در دمای بالا است.
میزان آسیاب قهوه با فرنچپرس
از آنجایی که فرنچپرس طرز استفاده سادهای دارد و ارزان قیمت است، یکی از متداولترین ابزارهای تهیه قهوه محسوب میشود. البته این وسیله برای تهیه دمنوش نیز کاربرد دارد و همین چند منظوره بودن آن دلیلی بر محبوبیت آن است.
درجه آسیاب مناسب برای فرنچپرس، یک درجه از کلدبرو و پرکولاتور ریزتر است؛ یعنی درجه شش بهترین میزان آسیاب قهوه برای این دستگاه محسوب میشود. بهطور کلی میزان آسیاب قهوه باید به قدری باشد که پودر قهوه از فیلتر رد نشود تا قهوه نهایی ذرات شناور و تهنشین شده نداشته باشد.
میزان آسیاب قهوه هنگام استفاده از کمکس
کمکس نیز در مقایسه با فرنچپرس، پرکولاتور و کلدبرو فیلتر ریزتری دارد و بدیهی است که میزان آسیاب قهوه برای آن باید کمتر باشد. درجه آسیاب این ابزار که برای تهیه و دم کردن قهوه کاربرد دارد، 5 است. رعایت این نکته به حفظ جریان ثابت نیز کمک میکند و قهوه بعد از 3 تا 5 دقیقه دم کشیدن، آماده نوش جان کردن است.
ساختار کمکس به این شکل طراحی شده که یک فیلتر کاغذی با جنس ضخیم و روزنههای درشت دارد. با توجه به این موضوع اگر از پودر قهوه با درجه آسیاب ریز استفاده کنید، ذرات قهوه در منافذ فیلتر میماند و باعث مسدود شدن آن میشود. در این صورت یا پودر قهوه نمیتواند از منافذ عبور کند یا اگر هم رد شود، بهدلیل طولانی شدن زمان دم کشیدن قهوه خوش طعمی نخواهید داشت.
درجه آسیاب قهوه در پوراور (POUR OVER)
کمکس و پوراور از لحاظ اندازه ذرات قهوه به هم شباهت دارند؛ طوری که درجه و میزان آسیاب قهوه برای هر دو 5 است. با این حال اگر میخواهید قهوه شما ترش شود درجه آسیاب خود را درشتتر انتخاب کنید و اگر قهوه تلخ دوست دارید از درجه آسیاب ریزتر استفاده کنید. البته تلخی و ترشی قهوه به دانه قهوهای که استفاده میکنید نیز ارتباط دارد. با این حال میزان آسیاب قهوه، زمان دمآوری قهوه، تلخی و ترشی آن را تعیین میکند.
میزان آسیاب قهوه برای قهوهساز برقی چکهای (دستگاه فرانسهساز)
دستگاه قهوهساز چکهای بیشتر با نام دستگاه فرانسهساز شناخته میشود. در این ابزار پودر قهوه درون سبد قهوهساز ریخته میشود و سپس با زدن دکمه، آب با فشار بالا بهصورت چکهای از بالا روی سبد قهوه ریخته میشود. قهوهای که بعد از عبور آب از پودر قهوه و فیلتر بهدست آمده، درون مخزن قهوه نگهداری میشود.
از آنجایی که فرایند عصارهگیری در دستگاه قهوهساز چکهای به آسانترین شکل ممکن انجام میشود، جزء محبوبترین لوازم تهیه قهوه بهشمار میرود. البته این دستگاه دو نوع فیلتر کاغذی و فلزی دارد که فیلتر فلزی روی دستگاه تعبیه شده و فیلتر کاغذی روی آن قرار داده میشود. خوب است بدانید فیلترهای کاغذی دو نوع مخروطی و تخت دارند که میزان آسیاب قهوه در آنها نیز با هم متفاوت است.
معمولا برای فیلترهای مخروطی از پودر قهوه با درجه آسیاب متوسط و ریز و برای فیلترهای تخت از پودر قهوهای که درجه و میزان آسیاب قهوه آن متوسط است، استفاده میشود. با این حال برای بهترین درجه آسیاب برای دستگاه فرانسهساز 4 است.
میزان آسیاب قهوه برای سایفون
میزان آسیاب قهوه برای سایفون 4 است و اندازه آسیاب مناسب آن متوسط خواهد بود. لازم بهذکر است این دستگاه نیز مانند دستگاه فرانسهساز فیلتر کاغذی دارد؛ همچنین مدت زمان تقریبی برای آماده کردن قهوه با کمک این دستگاه چیزی حدود 3 دقیقه برآورد شده است.
درجه آسیاب قهوه برای استفاده از موکاپات
معمولا درجه آسیاب 3 برای تهیه قهوه به کمک موکاپات مناسب است؛ اما با توجه به ذائقه خود و میزان تلخی که از قهوه انتظار دارید میتوانید از درجه آسیاب ریزتر یا درشتتر نیز استفاده نمایید.
میزان آسیاب قهوه برای اسپرسوساز برقی
بهطور کلی درجه آسیاب قهوه برای دستگاههای اسپرسوساز یکسان نیست اما از آنجایی که فشار بخار آب در دستگاههای اسپرسوساز معمولی بین 10 تا 20 بار است، پودر قهوه ریز با درجه 2انتخاب خوبی خواهد بود.
درجه آسیاب قهوه برای قهوه جوش ترک
قهوه ترک با روشی متفاوت از سایر قهوهها تولید میشود. در واقع برای تهیه این قهوه باید از پودر قهوه بسیار ریز استفاده کنید تا بعد از دم کردن و جوشاندن آن، ذرات قهوه کاملا حل شوند و دانههای قهوه درون نوشیدنی احساس نشوند. علاوهبر آن تهیه قهوه ترک روی شعله خیلی ملایم انجام میشود و هر چقدر دم کردن آن بیشتر طول بکشد، طعم و کیفیت بهتری خواهد داشت.
درجه آسیاب قهوه برای آیروپرس
اگر میخواهید با استفاده از آیروپرس قهوه درست کنید محدودیتی برای نوع پودر قهوه نخواهید داشت. در واقع بهجز پودر قهوهای که برای قهوه ترک استفاده میشود، هر پودر قهوه دیگری با درجه آسیاب 2 تا 7 برای آیروپرس مناسب خواهد بود. فیلتر کاغذی آیروپرس که میتواند ذرات ریز و درشت را نگهداری کند، این امکان را مهیا نموده است.
توجه داشته باشید میزان آسیاب قهوه در آیروپرس روی طعم، عطر و میزان فشاری که باید به دستگاه وارد کنید نیز تاثیر دارد. هر چقدر پودر قهوه ریزتر باشد، فشار بیشتر و هر چقدر درشتتر باشد به فشار کمتری احتیاج خواهد بود.
سخن پایانی
میزان آسیاب قهوه یا همان درجه آسیاب روی کیفیت قهوه تاثیر بسزایی دارد. درجه آسیاب با اعداد یک تا هفت مشخص میشود و بهطور کلی هر چقدر درجه آسیاب کوچکتر باشد، ذرات قهوه ریزتر و قهوه تلختر خواهد بود. در مقابل هر چقدر درجه آسیاب بزرگتر و به هفت نزدیکتر باشد، ذرات قهوه درشتتر است و طعم قهوه تلخی کمتری دارد. البته تلخی قهوه به مدت زمان جوشاندن قهوه نیز بستگی دارد. با این حال درجه آسیاب قهوه به دستگاهی که برای تهیه قهوه استفاده میکنید و در نهایت نوع قهوه در ارتباط است. در واقع درجه آسیاب قهوه ترک با درجه آسیاب قهوه اسپرسو متفاوت است.